ปัญหาภาษาอังกฤษของคนไทย ไม่กล้าพูดทั้งที่เรียนมาเยอะ มาดูวิธีแก้กัน!

ถ้าให้ลองมองย้อนกลับไป ชีวิตเราผ่านการเรียนภาษาอังกฤษมามากมาย ตั้งแต่ชั้นประถม มัธยม มหาวิทยาลัย ไปจนถึงอบรมในวัยทำงาน หลายคนเสียเงินเรียนเพิ่มเติมอีกด้วยซ้ำ แต่พอถึงเวลาที่ต้องใช้จริง เช่น ประชุมกับต่างชาติ ตอบอีเมล หรือคุยกับนักท่องเที่ยว เรากลับรู้สึก “พูดไม่ออก” หรือ “กล้า ๆ กลัว ๆ”

ทั้งที่จริง ๆ แล้ว เราไม่ได้เริ่มจากศูนย์เลย แล้วมันเกิดขึ้นได้อย่างไร?

บทความนี้จะพาคุณสำรวจทุกปัญหาภาษาอังกฤษของคนไทยแบบเจาะลึก พร้อมปิดท้ายด้วยวิธีฝึกที่ทำได้จริงในชีวิตประจำวันโดยไม่ต้องใช้เงินเยอะ

"ภาษาอังกฤษของคนไทย" ปัญหาที่เหมือนจะเล็ก แต่กระทบทั้งงานและชีวิตประจำวัน

ทุกวันนี้ภาษาอังกฤษไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในห้องเรียนอีกแล้ว มันอยู่ในงานเอกสาร การนำเสนอ การประชุมกับต่างชาติ การใช้งาน AI การเดินทางท่องเที่ยว ไปจนถึงการเข้าถึงโอกาสใหม่ ๆ ทางอาชีพ และไม่ใช่แค่พนักงานบริษัทเท่านั้น แม้แต่เจ้าของกิจการ คนทำงานอิสระ หรือครีเอเตอร์ก็ต้องใช้ภาษาอังกฤษมากขึ้นเรื่อย ๆ

แต่ทำไมในยุคที่มีสื่อดี ๆ ให้เรียนเต็มไปหมด คนไทยจำนวนมากยังรู้สึกว่า “ภาษาอังกฤษเป็นเรื่องน่ากลัว”?

จริง ๆ แล้วมันมีคำอธิบายที่ชัดเจนอยู่หลายข้อ ซึ่งถ้ารู้แล้ว เราจะเข้าใจตัวเองมากขึ้น และแก้ปัญหาได้ง่ายขึ้นมาก

สาเหตุที่ทำให้คนไทยไม่กล้าพูดภาษาอังกฤษ ทั้งที่เรียนมานาน

จากการวิเคราะห์พฤติกรรมผู้เรียนกว่า 20 ปีของครูสอนภาษา ผู้เชี่ยวชาญการเรียนรู้ และข้อมูลจากงานวิจัยด้านภาษาศาสตร์ พบว่าสาเหตุหลัก ๆ มีอยู่ 3 ข้อดังนี้

1️⃣ การเรียนภาษาอังกฤษแบบเน้น “สอบ” มากกว่า “ใช้จริง”

ระบบการเรียนภาษาอังกฤษของไทยส่วนใหญ่ใช้เวลามากกว่า 80% ไปกับเรื่องต่อไปนี้

• การท่องจำคำศัพท์

• การทำแบบฝึกหัด Grammar

• การตอบข้อสอบ Reading

• การทำแบบทดสอบเชิงโครงสร้างประโยค

ซึ่งเป็นทักษะที่จำเป็น แต่ไม่ได้ทำให้ “พูดได้จริง” เพราะทักษะการพูดต้องอาศัยองค์ประกอบมากกว่า เช่น

• การฟังสำเนียงจริง

• การสร้างประโยคทันทีโดยไม่คิดนาน

• การออกเสียงถูกต้อง

• ความมั่นใจในการสื่อสาร

เมื่อผู้เรียนไม่คุ้นกับสถานการณ์จริง ก็ทำให้เกิดความรู้สึกว่า “พูดไม่ได้” ทั้งที่จริง ๆ แล้ว “ไม่ได้ถูกฝึกให้พูดต่างหาก”

ระบบการเรียนที่ดีควรให้ผู้เรียนใช้ภาษาในสถานการณ์จริงตั้งแต่วันแรก แต่ในไทยมักเริ่มฝึกพูดในระดับชั้นที่สูงขึ้น ทำให้นักเรียนคุ้นกับภาษาบนกระดาษมากกว่าเสียงสนทนา

2️⃣ ขาดความมั่นใจ และกลัวการถูกตัดสิน

แม้คนไทยจำนวนมากจะมีพื้นฐานภาษาอังกฤษพอสมควร แต่กลับไม่กล้าใช้เพราะ

• กลัวพูดผิด

• กลัวโดนหัวเราะ

• กลัวถูกติเรื่องสำเนียง

• กลัวคนคิดว่า “ไม่เก่งภาษาอังกฤษ”

สิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นได้ทั้งในโรงเรียน ที่ทำงาน หรือแม้แต่ในสังคมทั่วไป ความรู้สึกกดดันเล็ก ๆ แบบนี้ค่อย ๆ สะสมจนทำให้หลายคนเลือกเงียบมากกว่าพูด เพราะคิดว่า “เงียบไว้ปลอดภัยกว่า เดี๋ยวพูดผิดจะน่าอาย”

ทั้งที่การสื่อสารภาษาที่สอง ทุกคน “ต้องผิดก่อน” ถึงจะเก่ง ไม่มีใครพูดได้คล่องตั้งแต่วันแรก แม้แต่เจ้าของภาษายังผิด Grammar เป็นบางครั้งด้วยซ้ำ

3️⃣ ไม่ได้ใช้งานอย่างสม่ำเสมอ ทำให้ทักษะ “หายไปทีละนิด”

ทักษะภาษาอังกฤษเป็นทักษะที่ต้องใช้บ่อย ๆ หาก

• เรียนเฉพาะตอนสอบ

• ได้คะแนนดีแต่ไม่เคยใช้พูดจริง

• ไม่ฟังคลิปเสียงหรือบทสนทนา

• ไม่อ่าน ไม่เขียน

สุดท้ายทักษะจะค่อย ๆ หายไป แม้พื้นฐานที่เคยมีจะยังอยู่ แต่การดึงออกมาใช้จะยากขึ้น เหมือนเครื่องมือที่ไม่ได้ใช้เป็นเวลานาน ทำให้สนิมเกาะจนใช้งานไม่คล่อง นี่คือเหตุผลที่หลายคนรู้สึกว่า “เคยเรียน เคยรู้ แต่พูดไม่ออก” เพราะสมองไม่คุ้นที่จะใช้ข้อมูลนั้นในสถานการณ์จริง จึงทำให้การพูดช้าหรือติดขัดเมื่อเจอเจ้าของภาษา

แล้วจะทำอย่างไรให้ “กล้าพูดภาษาอังกฤษ” มากขึ้น? นี่คือ 4 วิธีง่าย ๆ ที่ทำได้จริง!

หากคุณเป็นหนึ่งในคนที่รู้สึกว่าพูดภาษาอังกฤษไม่คล่อง หรือกลัวที่จะพูด ข่าวดีคือ ทักษะนี้ฝึกให้เก่งขึ้นได้ 100% โดยไม่จำเป็นต้องเรียนหลักสูตรราคาแพง การเริ่มต้นจาก “นิสัยเล็ก ๆ” เพียงไม่กี่อย่างสามารถเปลี่ยนความมั่นใจได้แบบชัดเจน

1️⃣ ลองเริ่ม “คิดเป็นภาษาอังกฤษ” ก่อนพูด

สาเหตุที่เราพูดช้า ไม่คล่อง เป็นเพราะสมองต้องทำงาน 3 ขั้นตอน

1. คิดเป็นภาษาไทย

2. แปลเป็นภาษาอังกฤษ

3. เรียบเรียงประโยคและพูดออกไป

ขั้นตอนนี้ทำให้การพูดช้าลงแบบเห็นได้ชัด

วิธีแก้คือ “เริ่มคิดเป็นภาษาอังกฤษตั้งแต่ต้นทาง” เช่น

• ตอนเดินเข้าห้องประชุม → I need to prepare the document.

• ตอนคิดว่าจะกินอะไร → What should I eat today?

• ตอนหาเสื้อผ้า → This one looks good.

เมื่อสมองคุ้นกับภาษาอังกฤษ การพูดจะลื่นขึ้นโดยอัตโนมัติ ไม่ต้องแปลก่อนเหมือนเดิม

2️⃣ ลืมเรื่อง Grammar ไปก่อน (ในช่วงเริ่มต้น)

สำหรับผู้เริ่มต้นฝึกพูด ควรเน้น “สื่อสารให้รู้เรื่อง” มากกว่า “สื่อสารให้ถูกทุกประโยค” ผู้เรียนจำนวนมากหยุดพูด เพราะมัวคิดเรื่องต่อไปนี้

• tense ถูกไหม?

• ต้องเติม s ไหม?

• ใช้ were หรือ was?

• ใช้ a หรือ an?

จริง ๆ แล้วเจ้าของภาษาให้ความสำคัญกับ 'ความหมาย' มากกว่าโครงสร้าง 100% และไม่มีเจ้าของภาษาคนไหนรอจับผิด Grammar ของคุณ

เป้าหมายช่วงแรกคือ "พูดออกไปก่อน พูดผิดค่อยแก้ แต่อย่าหยุดพูด"

3️⃣ ฝึก “ฟัง” ให้มากขึ้น – ยิ่งฟังเยอะ ยิ่งพูดได้ไว

ทักษะการฟังคือรากฐานสำคัญของทักษะการพูด เพราะการฟังช่วยให้เราเรียนรู้แบบเป็นธรรมชาติ เช่น สำเนียงการออกเสียง, รูปประโยคที่ใช้จริงในบทสนทนา, วิธีเว้นจังหวะ, โทนเสียงทางอารมณ์

แนะนำให้ฟังทุกวัน แม้วันละ 10–15 นาที เช่น

• ข่าวภาษาอังกฤษ (BBC, CNN)

• Podcast เช่น ESLPod, VoiceTube

• YouTube สอนภาษา

• เพลงภาษาอังกฤษ

• ซีรีส์หรือหนังฝรั่ง (เปิดซับอังกฤษ)

เมื่อฟังมากขึ้น สมองจะจดจำรูปแบบการพูดโดยไม่ต้องท่องจำ

4️⃣ เลือกแหล่งเรียนรู้ที่ถูกต้องและเชื่อถือได้

การเริ่มต้นที่ดีช่วยให้เรียนเร็วขึ้น 2–3 เท่า การเลือกเนื้อหาที่เหมาะกับระดับและคุณภาพดีจะทำให้เรียนรู้ได้ง่ายขึ้น เช่น

• สำนักข่าวภาษาอังกฤษ

• หนังสือเรียนที่ผู้เชี่ยวชาญด้านภาษาพัฒนา

• คอร์สออนไลน์ที่มีคุณภาพจากสถาบันที่น่าเชื่อถือ เช่น SkillLane

• คลิปสอนออกเสียง หรือการพูดเพื่อใช้งานจริง

• คอร์สภาษาอังกฤษแบบ Basic – Advanced

การลงทุนกับแหล่งข้อมูลที่ดี ทำให้คุณไม่ต้องเสียเวลาไปกับเนื้อหาที่ผิดหลัก หรือไม่เหมาะกับระดับของตัวเอง

การพูดภาษาอังกฤษไม่ใช่เรื่องยาก หากรู้ “วิธีเริ่มต้นที่ถูกต้อง”

ความจริงแล้วคนไทยไม่ได้ “พูดภาษาอังกฤษไม่ได้” แต่เป็นเพราะไม่ค่อยได้ฝึกในรูปแบบที่เหมาะสม และมักถูกสภาพแวดล้อมทำให้ไม่กล้าแสดงออก แต่ทุกอย่างแก้ได้ด้วยการคิดเป็นภาษาอังกฤษ, ลดความกังวลเรื่อง Grammar, ฟังภาษาอังกฤษทุกวัน และเลือกเรียนจากแหล่งที่เชื่อถือได้

ถ้าคุณเริ่มวันนี้ แม้วันละ 15–20 นาที ภายในไม่กี่สัปดาห์คุณจะรู้สึกถึงความเปลี่ยนแปลง ทั้งความมั่นใจ คำศัพท์ ความคล่อง และการสื่อสารที่ดีขึ้น การพูดภาษาอังกฤษไม่ใช่พรสวรรค์ แต่เป็น “ทักษะ” ที่ฝึกให้เก่งได้ทุกคน

Sources : (1) (2)